MASTİT OLUP OLMADIĞINIZI NASIL BİLİRSİNİZ?
MASTİTİ HANGİ BELİRTİLER BELİRTİYOR?
EMZİREN ANNELERDE DAHA SIK GÖRÜLÜYOR
Genellikle bakteriyel enfeksiyon sonucu meme dokusunun ağrılı iltihaplanması sonucu ortaya çıkan ve özellikle emzirme döneminde anneleri rahatsız eden mastit, şişlik ve kızarıklıkla kendini gösterir. Peki bu dönemde özellikle nelere dikkat etmeliyiz? Meme başı ve çevresi nasıl temizlenir? Emzirme sırasında anneye ağrı verir mi? Hangi önlemler alınmalı ve tedavi süreci nasıl olmalıdır? Liv Hospital Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Tükenmez yanıtladı.
Mastitis nedir?
Mastitis, meme dokusunun ağrılı iltihaplanması anlamına gelir ve genellikle bakteriyel enfeksiyondan kaynaklanır. Özellikle emziren kadınların ilk trimesterinde görülür. Emziren annelerin %10 ila %30’unda görülür. Mastitis memede şişlik, kızarıklık, ısı artışı, ödem, ağrı, yanma hissi, ateş ve üşüme gibi belirtilere neden olabilir.
Emzirme döneminde memede çok fazla süt birikmesi risklidir.
Herhangi bir enfeksiyon olmamasına rağmen memede aşırı süt üretimi veya birikmesi de belirtilerden biridir. Tüm bunların dışında memede aşırı süt birikmesi de bakteriyel enfeksiyon riskini artırır. Meme ucundaki çatlaklar veya yaralar ciltteki bakterilerin meme dokusuna ve süt kanallarına geçmesine neden olur. Zaman zaman enfekte süt tek bir bölgede birikerek apse oluşumuna neden olabilir. Dolayısıyla böyle bir durumda apsenin cerrahi tekniklerle veya enjektör kullanılarak boşaltılması gerekir.
Teşhis koymak önemlidir
Mastit tanısı klinik semptomlara ve muayene bulgularına göre konulur. Meme ultrasonu ile göğüste apse varlığının tespit edilmesi ve buna meme kanseri gibi başka patolojik sonuçların eşlik edip etmediğinin belirlenmesi gerekir. Mastitis tedavisi iltihabı ve ağrıyı hafifletmeyi ve yeni enfeksiyon riskini önlemeyi amaçlar.
MASTİT İÇİN ÖNERİLER
- Emzirme: Doğru emzirme sistemini kullanarak süt akışının sağlanması temel tedavi yöntemidir. Emzirme döneminde mastitisin önlenmesi için doğru emzirme tekniklerinin öğrenilmesi ve memede süt birikiminin azaltılması önemlidir.
- Soğuk uygulama:Aralıklarla sırt üstü yatarak göğüs bölgenize soğuk uygulamalar uygulayabilirsiniz.
- Lenfatik drenaj: Lenfatik sıvıyı uyarmak için göğüs dokunuza, koltuk altınıza ve köprücük kemiğinize hafif bir baskı uygulamak, göğüsteki ödem ve iltihabın azaltılmasına yardımcı olabilir. Bu sayede meme ucunda ve deride oluşan ödem ve şişlikler azalacak, bebeğiniz meme ucunu ve derisini rahatlıkla tutabildiği için daha rahat bir emzirme sağlanacaktır. Yüksek basınçla yapılan masaj, beklenenin aksine süt kanallarında iltihaplanmayı, basınca bağlı tıkanıklığı ve ödemi arttırabilir.
- Destekleyici sütyen kullanımı:Meme bölgesine baskı yapmayan, sıkı olmayan, balen içermeyen, göğsü nazikçe destekleyen sütyenleri tercih etmelisiniz.
- Ağrı kesici:Doktorunuzun uygun göreceği ağrı kesici ve iltihap önleyici ilaçları kullanabilirsiniz.
- Antibiyotik kullanımı: Emzirme sırasındaki bakteriyel meme enfeksiyonları çoğunlukla deri kaynaklı bakterilerdir ve penisilin veya sefalosporin antibiyotikleriyle kolayca tedavi edilebilir. Doktorunuzun gerekli gördüğü durumlarda antibiyotik kullanılmalıdır. Genellikle 48 ila 72 saat içinde rahatlama hissedilir ve enfeksiyon 10 gün içinde kaybolabilir. Nadir de olsa tedaviye dirençli enfeksiyonlara da rastlanmaktadır. Bu gibi durumlarda süt kültürü antibiyogramı yapıldıktan sonra doktorunuz sonuca göre antibiyotik tedavisini değiştirebilir.
Hangi önlemlerin alınması önemlidir?
Meme ucunda, meme ucunu nemli tutan özel ter bezleri olan montgomery bezleri bulunur ve bu bezler emzirme sırasında yağlı bir salgı sağlayarak meme ucunu nemlendirir. Bunun dışında çok hijyenik olan kişilerin meme ucunu sürekli sabun veya başka kimyasallarla temizlemesi meme ucunda çatlaklara neden olabilir. Meme ucunu sadece su ile temizlemek yeterli olacaktır. Mastitisin tekrar önlenmesi için memeye belirli bölgelere baskı yapan sütyenlerden kaçınılmalıdır.
Tedavi gerekli mi?
Mastitis tedavi edilmezse meme apsesine yol açabilir. Bu durumda cerrahi bir operasyonla ya da iğneyle yapılacak küçük bir işlemle absenin boşaltılması gerekir. Apse boşaltıldıktan sonra apsenin boşaltıldığı yerden süt gelmeye devam eder ve buna süt fistülü denir. Çoğu durumda tedavi sonucunda kapanır.
Her semptom mastit olmayabilir!
Mastit hastası olmak meme kanseri riskini artırmasa da mastitis belirtileri inflamatuar meme kanseriyle karıştırılabilir.
Bir sağlık uzmanıyla takip edin!
İnflamatuar meme kanseri, meme derisini tutan nadir bir meme kanseri türüdür ve meme derisinde kızarıklık, ödem ve portakal kabuğu görünümü gibi belirtilerle görülür. Hızlı tanı ve tedavi gerektirir. Tedaviye rağmen geçmeyen belirtileriniz varsa mutlaka tekrar bir sağlık uzmanına başvurmalısınız.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
