Türkiye’de 298 sayılı Seçimlerin Temel Kararları ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun uyarınca elektronik oylama yalnızca yurt dışındaki seçmenler için kullanılabilmektedir. Makalede bu konuya ilişkin düzenleme mevcut ancak yurt dışı seçmen kütüğüne kayıtlı seçmenler için şu ana kadar elektronik oy kullanma uygulaması hayata geçirilmedi.
Bunun dışında ülkede parlamento, cumhurbaşkanlığı ve yerel yönetim seçimlerinde elektronik oylama yoluyla oy kullanılmasına olanak tanıyan bir yasal düzenleme bulunmuyor.
ELEKTRONİK OY VERME ÖRNEKLERİ İNCELENİYOR
Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Ahmet Yener’in Türkiye’de elektronik oy kullanımına ilişkin çalışmaların yapılabileceği yönündeki açıklamalarının ardından Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler, Hukuk ve Mühendislik Fakülteleri ile YSK’dan uzmanlardan oluşan bir çalışma grubu oluşturuldu.
Grup şu anda yurtdışındaki elektronik oylama örneklerini inceleyerek bilgisayar ve yazılım altyapısına yönelik hazırlıklarını sürdürüyor.
31 Mart Yerel Yönetimler Genel Seçimleri sonrasında verilecek çalışma sonucunda oluşturulacak sistemin öncelikle meslek kuruluşları, kooperatifler ve üniversitelerdeki öğrenci temsilcisi seçimlerinde kullanılması planlanıyor.
Projenin tamamlanıp eksikliklerin giderilmesinin ardından sistemin milletvekili, cumhurbaşkanlığı ve yerel yönetim seçimlerine entegre edilmesi hedefleniyor.
YSK LİDERİNE AKTARILDI
Ankara Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Ünüvar, 28 Mayıs’ta yapılan Cumhurbaşkanlığı Seçimi sonrasında YSK Lideri Ahmet Yener’in seçimlerin elektronik ortamda yapılması yönünde çağrıda bulunduğunu ve bunun üzerine Yener ile görüştüğünü söyledi.
YSK Başkanı Yener’e üniversite olarak bir çalışma başlatabileceklerini ilettiğini belirten Ünüvar, sonrasında oluşturulan çalışma grubunun hazırlıklara başladığını, sürecin yürütücüsünün YSK olduğunu anlattı.
Necdet Ünüvar, “Kendimizi onlara gerekli bilimsel ve teknik desteği sağlayan bir kurum olarak görüyoruz. Ön çalışmalara başlandı. Seçimlerin güvenilirliği, yazılım ve hukuki konular çok önemli, bu 3 alanda görüşmeler devam ediyor.”
Seçim sistemleri ve seçim matematiği üzerinde çalışmak
Ankara Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Orhan Çelik de teknik çalışmalar hakkında bilgi verdi.
Çalışma grubunun biri seçim sistemleri ve seçim matematiği üzerine çalışan teknik kısım olmak üzere 3 boyuttan oluştuğunu belirten Çelik, şöyle konuştu:
“Bu kümede Siyasal Bilgiler Fakültesi ve YSK’dan uzmanlar var. İkinci çalışma grubumuz hukukla ilgili çalışmalar yapıyor, elektronik seçim uygulayan ülkelerdeki mevzuatı tarayıp Türkiye’deki mevzuatla karşılaştırıyoruz. Yasal olup olmadığı” Mevzuat açısından düzenlemeler, diğer mevzuat düzenlemeleri açısından neler yapılabilir, ‘Bunun nasıl bir süreçle yapılabileceği konusunda çalışmalar yapılıyor. Üçüncü çalışma kümemiz yazılım boyutu, bilgisayar ve yazılım altyapısının oluşturulmasına yönelik çalışma setidir. Bu üç farklı komite hedefe ulaşmak için çalışıyor.”
SİSTEM HEMEN BAŞLAYABİLİR
Çelik, seçimden sonra çalışmaların daha da yoğunlaşacağını, çalışma grubunun bazı raporlar hazırlayarak belge üretmeye başladığını belirtti.
Türkiye’de milletvekilliği, cumhurbaşkanlığı ve mahalli idare seçimlerinin elektronik ortama taşınması hedefiyle çalışmalara başladıklarını belirten Çelik, “Fakat bu hedef ulaşılması gereken son noktadır. Ondan önce yavaş yavaş bu hedefe ulaşmayı hedefliyoruz. Her düzeydeki meslek kuruluşları ve kooperatiflerin seçimlerinde.”
Bu derecelendirme sayesinde sistemin test edilebileceğini ve eksikliklerinin giderileceğini belirten Orhan Çelik, projenin tamamlanması ve eksikliklerin giderilmesi açısından sürecin uzun süreceğini ancak başlayabilecek seviyede olduklarını belirtti. Üniversitelerde öğrenci temsilcisi seçimlerinde bu sistem hızla uygulanıyor.
Prof. Dr. Orhan Çelik, elektronik seçimlerin zaman maliyeti, güvenlik altyapısı, sonuçlara hızlı ulaşma, seçimin her aşamasının denetlenmesi ve doğrulanması açısından değerli avantajlar sağlayacağını söyledi.
Hukuki altyapının eş zamanlı olarak hazırlanması gerektiğini vurgulayan Çelik, “Yasal yapının nasıl oluşturulacağı konusunda YSK veya Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin adım atması gerekecek.”
